AstronomieAntwoorden
Uit het Astronomisch Woordenboek

\(\def\|{&}\)

Hieronder staat de beschrijving van het woord dat je opvroeg uit het astronomisch woordenboek.

het dopplereffect

'dopp‧ler‧ef‧'fect, meervoud dopplereffecten; naar C.J. Doppler (1803-1853)

Het dopplereffect is het verschijnsel dat de frequentie van een ontvangen golf afhangt van de snelheid van de zender (positief of negatief) in de richting van de waarnemer. Alleen de onderlinge snelheid is belangrijk, niet wie er nu het snelste gaat. Wanneer de bron naar de waarnemer toe komt is de frequentie hoger; wanneer de bron van de waarnemer af gaat is de frequentie lager. De relatieve verandering in de frequentie is ongeveer gelijk aan de verhouding van het snelheidsverschil en de voortplantingssnelheid van de golven, zolang het snelheidsverschil veel kleiner is dan de voortplantingssnelheid.

Voor geluid geeft het dopplereffect een verandering van toonhoogte: als een auto, motor of trein je snel voorbij rijdt dan gaat de toon van het geluid dat ze voortbrengen omlaag. De snelheid van het geluid is ongeveer 340 m/s (1200 km/h) aan het aardoppervlak, en het geluid van een passerende auto verandert daarom met één standaard noot (ongeveer 6 procent frequentieverschil) voor ongeveer elke 9 m/s (32 km/h) van zijn snelheid.

Een via het dopplereffect gemeten snelheid heet een dopplersnelheid. De verschuiving van kenmerken in het frequentiespectrum van de golven (zoals spectraallijnen) heet dopplerverschuiving.

Astronomen kunnen met behulp van het dopplereffect vrij eenvoudig snelheden van sterren en melkwegstelsels bepalen, en ook snelheden van materiaal in de fotosfeer van de Zon.